Η ανακάλυψη της οργασμικής δυσλειτουργίας και οι συνέπειες
Η αναγνώριση της οργασμικής ικανότητας αποτέλεσε το καθοριστικό εύρημα. Η ικανότητα αυτή σημαίνει δυνατότητα πλήρους εκφόρτισης της πλεονάζουσας ενέργειας, ώστε να διατηρείται σταθερό ενεργειακό επίπεδο στον οργανισμό. Ο Ράιχ, την εξελικτική διαδικασία του ενεργειακού μεταβολισμού, που πραγματοποιείται με ρυθμό τεσσάρων φάσεων (τάση, φόρτιση, εκφόρτιση και χαλάρωση), την ονόμασε «φόρμουλα του οργασμού».
Αυτό το φαινόμενο μας φέρνει αντιμέτωπους με ένα ακόμη σημαντικό δεδομένο: η λίμπιντο θα έπρεπε να είναι κάτι περισσότερο από μια διανοητική σύλληψη για την ψυχή. Θα έπρεπε να είναι μια πραγματική ενέργεια. Επειδή η νεύρωση υφίσταται μόνο εξαιτίας της καταπιεσμένης και πλεονάζουσας ενέργειας ή στάσης. Ένας άνθρωπος που αναπτύσσει επαρκή σεξουαλική εκφόρτιση δεν μπορεί να διατηρήσει νευρωτική δομή. Επιπλέον, παρουσιάζει ορισμένα άλλα βασικά χαρακτηριστικά. Η συμπεριφορά του απέναντι στην κοινωνία αλλάζει και πολλά κοινωνικά ήθη τα βιώνει ως ακατανόητα.
Για παράδειγμα, θεωρεί ακατανόητο να ζει με σύντροφο χωρίς να τον αγαπά, επειδή το ορίζει ο νόμος. Με άλλα λόγια επειδή είναι παντρεμένος, να απαιτείται πίστη, απλά και μόνο από καθήκον.
Ένας μη νευρωτικός χαρακτήρας είναι ηθικός στη βάση του, αλλά με διαφορετικές αξίες. Επιθυμεί το σεξ μόνο με κάποιον που αγαπά. Τον αφήνει αδιάφορο η ερωτική ασυδοσία. Βιώνει την πορνογραφία ως κάτι το απεχθές. Εκδηλώνει ανεκτικότητα απέναντι στη διαστροφή αλλά δυσανεξία απέναντι στην κοινωνική ακαμψία. Αναπτύσσει την ικανότητα της αυτορρύθμισης.
Επιπλέον, συμβαίνουν επιπρόσθετες συγκεκριμένες αλλαγές. Το πρόσωπό του γίνεται χαλαρό και εκφραστικό. Το σώμα του δεν είναι άκαμπτο και φαίνεται πιο ζωντανό. Έχει την ικανότητα να προσφέρει ελεύθερα και αντιδρά αυθόρμητα ανάλογα με τις περιστάσεις. Τι είναι αυτό που προκαλεί τις αλλαγές; Το σώμα χαλαρώνει, εκεί που προηγουμένως ήταν σκληρό εξαιτίας της μυϊκής συστολής, που αποτελούσε άμυνα απέναντι στο να νιώθει και να αφήνεται. Η νεύρωση ήταν αγκυροβολημένη σ' αυτήν την ακαμψία. Η θωράκιση που δημιουργούσε και διατηρούσε το χαρακτήρα, όταν λυνόταν εμφάνιζε το αντανακλαστικό του οργασμού, την ικανότητα δηλαδή του οργανισμού να αφεθεί στη λειτουργία του. Με αυτή την ανακάλυψη έγινε κατανοητό τι σημαίνει χαρακτήρας.
Έτσι, ο Ράιχ έκανε τρεις μεγάλες ανακαλύψεις την αξία των οποίων δεν μπορούμε να υποεκτιμήσουμε. Με αυτές άνοιξαν τεράστιοι και ανεκτίμητοι δρόμοι για την κατανόηση της ανθρώπινης λειτουργίας:
- την πραγματικότητα της λίμπιντο (είναι η ενεργειακή ροή)
- τη λειτουργία του οργασμού (που ρυθμίζει την ενεργειακή ροή) και
- τη μυϊκή θωράκιση (η οποία παρεμποδίζει τη ρύθμιση της ενεργειακής ροής).
Η διάκριση μεταξύ της πλήρους ικανοποίησης στη σεξουαλική ζωή και στη μη ικανοποιητική σεξουαλική ζωή, αλλά και η επίδραση της καθεμιάς κατάστασης στον οργανισμό απαιτούσε λοιπόν σοβαρή μελέτη.
Ποια ήταν η διαφορά ανάμεσα στην ικανοποίηση και στην απλή σεξουαλική έκφραση; Πώς ο οργανισμός μπορούσε να παραμένει υγιής, ακόμη κι όταν η αναλυτική θεραπεία δεν είχε ολοκληρωθεί, ενώ άλλοι, που δεν είχαν αποκτήσει ικανοποιητική σεξουαλική ζωή, παρέμεναν ανέγγιχτοι ακόμα και με μακρόχρονη ανάλυση;
Κατά κάποιον τρόπο, η σεξουαλική ολοκλήρωση αποστράγγιζε τη νεύρωση. Οι ιδέες και τα συμπλέγματα δεν θεωρούνταν πια καθοριστικές παράμετροι.
Στο εξής αναδεικνυόταν ο ρόλος της φυσιολογίας και όχι οι νοητικές κατασκευές. Δεν ήταν απλό θέμα σεξουαλικής έκφρασης, καθώς η εκσπερμάτιση συνέβαινε και σε μη ικανοποιητικές εμπειρίες. Ο καθοριστικός παράγοντας για την ικανοποίηση ήταν η βίωση της ηδονής στην ίδια την πράξη. Η λειτουργία της σεξουαλικής πράξης έδειχνε τώρα να είναι πρωταρχικής σημασίας για τη διατήρηση της ενεργειακής οικονομίας του οργανισμού. Αυτό μπορούσε να συμβεί αποτελεσματικά, μόνο αν δεν υπήρχε άγχος και ο οργανισμός μπορούσε να αφεθεί πλήρως στις ηδονικές αισθήσεις. Κατά την παράδοση, η πράξη ολοκληρωνόταν με καθολικούς σπασμούς ολόκληρου του σώματος και με στιγμιαία απώλεια της συνείδησης – τους οργασμικούς σπασμούς ή τον οργασμό.
Ο Ράιχ κοντοστάθηκε για να αναρωτηθεί: Γιατί να είναι απαραίτητος ένας μηχανισμός σαν κι αυτόν; Γιατί - απλά - το σώμα δεν καταναλώνει την ενέργειά του; Στη φυσιολογική ροή της ζωής συγκεντρώνεται περισσότερη ενέργεια από αυτή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Αυτό μοιάζει με τον τραπεζικό λογαριασμό έκτακτων καταστάσεων. Σε τέτοιες συνθήκες όπως π.χ. μάχες, ανησυχίες, εξαντλητική εργασία, καταναλώνεται η πλεονάζουσα ενέργεια και ο οργανισμός γίνεται ασεξουαλικός. Παρόλα αυτά, συνήθως η ενέργεια συνεχίζει να συσσωρεύεται. Αν αυτό γινόταν συνεχώς, ο οργανισμός είτε θα αναπτυσσόταν συνεχώς, είτε θα έσκαγε, εκτός αν υπήρχε κάποιος μηχανισμός εκφόρτισης όταν το επίπεδο φόρτισης έφτανε σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Αυτό το σημείο είναι γνωστό ως σημείο φωταύγειας και στα υγιή άτομα βιώνεται ως σεξουαλική διέγερση. Όταν η ικανότητα διέγερσης είναι μπλοκαρισμένη, η αύξηση του επιπέδου διέγερσης γίνεται αισθητή ως ένταση, ανησυχία ή άλλου είδους δυσαρέσκεια. Η ενεργειακή εκφόρτιση είναι απαραίτητη σε μεγαλύτερα ή μικρότερα διαστήματα, που εξαρτιούνται και από άλλους μηχανισμούς διαχείρισης της ενέργειας (όπως είναι η εργασία, οι κάθε είδους σκοτούρες, η διαδικασία της ανάπτυξης, κ.λπ.). Εδώ κάποιος, ίσως ανέφερε την έννοια της μετουσίωσης τού Φρόιντ. Η μετουσίωση είναι ελάχιστα επαρκής για την πρόληψη της ενεργειακής λίμνασης στον οργανισμό τού ανθρώπου.
Τώρα, τι συμβαίνει όταν ένα άτομο έχει διδαχτεί ότι το σεξ είναι απαγορευμένο και αυτή η οδός απελευθέρωσης είναι μπλοκαρισμένη; Η ενέργεια αυξάνεται στο σημείο της σεξουαλικής διέγερσης, αλλά το άτομο έρχεται αντιμέτωπο με την ανάγκη να συγκρατηθεί. Τραβάει τη λεκάνη του προς τα πίσω, σφίγγει τους μυώνες των μηρών και των γλουτών, κρατάει την αναπνοή, σφίγγει τα δόντια και δεν επιτρέπει να έχει επαφή με τίποτα που θα μπορούσε να αναταράξει την θέση του. Τελικά, χάνει την αίσθηση της σεξουαλικής επιθυμίας αλλά εξαιτίας των σπαστικών μυώνων νιώθει το σώμα του με ένταση. Είναι θωρακισμένος. Αυτή η διαδικασία είναι δυνατό να συνεχίζεται μέχρι να συμμετέχουν όλοι οι μυώνες του σώματος, αλλά παρόλα αυτά η ενέργεια συνεχίζει να αυξάνεται. Τελικά η ενέργεια ξεχειλίζει με τη μορφή νευρωτικών συμπτωμάτων.
Η διαδικασία της θωράκισης ξεκινά με τον τοκετό, καθώς υπάρχει μια παγκόσμια αντισεξουαλική αντιμετώπιση της γέννας στην κοινωνία. Έτσι, μόνο λιγοστοί άνθρωποι μεγαλώνουν με φυσικό τρόπο και ο μέσος άνθρωπος δεν είναι υγιής, ακόμη κι αν δεν έχει φτάσει στο σημείο να εμφανίζει σαφή συμπτώματα. Με τη σεξουαλική του ζωή ο μέσος άνθρωπος, παρόλο που δεν καταφέρνει να εκτονώσει πλήρως τη συσσωρευμένη ένταση, κάθε φορά εκτονώνει μέρος της, κάτι που επιτρέπει σε πολλούς να λειτουργούν χωρίς να αναπτύσσουν έκδηλη συμπτωματολογία.